Erkek üreme sisteminde küçük bir bez olan prostat, prostat kanserinin tipik olarak geliştiği yerdir. Erkeklerde en sık görülen kanserdir ve tipik olarak diğer kanserlere göre daha az agresiftir ve daha yavaş büyür. Hayatta kalma olasılığı, kanserin evresine, hastanın yaşına ve genel sağlık durumuna, tedavinin türüne ve diğer faktörlere bağlı olarak değişir. Prostat kanseri ciddi ve hatta yaşamı tehdit edici olabilir.
Prostat Kanserinde Hayatta Kalma Şansını Etkileyen Faktörler
Prostat kanserinden kurtulma olasılığı bir dizi değişkene bağlıdır. Bunlar şunlardan oluşur:
- Kanserin Evresi: Prostat kanseri evresi, hastalığın derecesini tanımlar. Prostat kanseri dört aşamada bulunabilir; 1. aşama en az gelişmiş ve 4. aşama en gelişmiş aşamadır. Kanserin evresi düştükçe, hayatta kalma olasılığı genellikle artar. Örneğin, 1. evredeki prostat kanseri için beş yıllık sağkalım oranı neredeyse %100 iken, 4. evredeki prostat kanseri oranı sadece %30 civarındadır.
- Yaş ve genel sağlık: Prostat kanseri hastalarının daha yaşlı olmaları veya başka sağlık sorunlarından muzdarip olmaları durumunda hayatta kalma şansları daha düşük olabilir. Ayrıca daha az sağlam vücutlara sahip olabilirler, bu da onları kanser ve tedavinin yan etkilerine karşı daha duyarlı hale getirir.
- Kanser türü: Diğerlerine göre daha agresif ve hızlı büyüyen prostat kanseri alt tipleri mevcuttur. Bu kanserlerin tedavisi daha zor olabilir ve diğer vücut bölgelerine yayılma olasılığı daha yüksektir.
- Alınan tedavi: Kullanılan terapi türü, hastanın prostat kanserinden kurtulma olasılığını da etkileyebilir. Radyasyon ve cerrahi, kanser hücrelerinden kurtulmada diğerlerinden daha etkili olabilecek iki tedavidir.
Prostat Kanseri Tedavi Seçenekleri
Cerrahi, radyasyon tedavisi, hormon tedavisi ve kemoterapi prostat kanseri için tedavi seçeneklerinden bazılarıdır. Önerilen tedavi türü kanser türüne, hastanın yaşına, genel sağlık durumuna ve hastalığın evresine bağlı olacaktır.
- Ameliyat: Prostat kanseri cerrahisi, özellikle erken evre kanserlerde tedavi olarak sıklıkla kullanılmaktadır. Prostat kanseri, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli cerrahi prosedürlerle tedavi edilebilir:
- Radikal prostatektomi: Bu işlem sırasında prostat bezinin tamamı ve çevresindeki dokunun bir kısmı çıkarılacaktır. Tipik olarak prostat bezini içeren erken evredeki kanserler için tavsiye edilir.
- Laparoskopik prostatektomi: Prostat bezini çıkarmak için yapılan bu prosedür minimal invazivdir. İyileşmesi radikal bir prostatektomiden daha az zaman alabilir ve daha az invazivdir.
- Kriyocerrahi: Bu prosedürde kanser hücreleri dondurulur ve aşırı soğuk kullanılarak yok edilir. Tipik olarak, yalnızca erken evrelerdeki kanserlerin kullanması tavsiye edilir.
- Radyasyon tedavisi: X-ışınları gibi yüksek enerjili ışınlar, radyasyon tedavisinde kanser hücrelerini öldürmek için kullanılır. Prostat kanseri için birincil tedavi olarak veya ameliyattan sonra kalabilecek kanser hücrelerini yok etmek için takip tedavisi olarak uygulanabilir. Radyasyon tedavisi, harici ışın radyasyonu ve brakiterapi gibi çeşitli biçimlerde gelir.
- Hormon tedavisi: Vücuttaki azaltılmış testosteron seviyeleri hormon tedavisi ile elde edilir. Testosteron seviyelerini düşürmek, kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlatabilir veya durdurabilir çünkü testosteron, prostat kanseri hücrelerinin büyümesini destekleyen bir hormondur. Hormon tedavisi tipik olarak ilerlemiş kanser evresine sahip hastalar veya cerrahi veya radyasyon tedavisi için aday olmayanlar için tavsiye edilir.
- Kemoterapi: Kemoterapi, kanser hücrelerini yok etmek için ilaçlar kullanan tıbbi bir prosedürdür. Genellikle sadece ileri evrelerinde olan ve diğer vücut bölgelerine yayılmış kanserler için tavsiye edilir. Kemoterapi intravenöz veya oral olarak uygulanabilir ve kesin ilaçlar ve tedavi rejimi hastaya ve sahip oldukları kanser türüne bağlıdır. Kemoterapinin, kanser hücrelerini öldürmede etkili olabilmesine rağmen mide bulantısı, kusma, yorgunluk gibi önemli yan etkileri ve yüksek enfeksiyon riski vardır.
Kaynakça:
https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/prostate-cancer/survival
İzmir’de ürolojik cerrahi alanında hizmet veren Prof. Dr. Gökhan Koç 2000 yılında Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olmuştur. Mezuniyetinin ardından Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin üroloji kliniğinde 5 yıl araştırma görevlisi olarak çalışmış ve 2007 yılında uzman doktor olmuştur.