Böbrek taşları, ağrı ve rahatsızlığa neden olabilen yaygın bir durumdur. Böbrek taşı olabileceğinizi düşünüyorsanız teşhis ve tedavi için bir sağlık uzmanına danışın. Ama ne tür bir doktora gitmelisiniz?
- İlk yardım doktoru
Böbrek taşı semptomları gösteriyorsanız, birinci basamak hekiminiz ilk başvuracağınız yer olmalıdır. Birinci basamak hekiminiz, çeşitli tıbbi sorunları belirleme ve ele alma yetkisine sahip bir pratisyen hekimdir. Böbrek taşlarının varlığını doğrulamak ve boyutlarını ve yerlerini belirlemek için CT taraması veya ultrason gibi teşhis testleri isteyebilirler.
Birinci basamak doktorunuz, böbrek taşlarınız küçükse ve semptom göstermiyorsa, kendi kendine düşüp düşmediğini görmek için beklemenizi tavsiye edebilir. Ek olarak, herhangi bir rahatsızlığa yardımcı olması için reçetesiz satılan ağrı kesiciler önerebilirler.
Birinci basamak doktorunuz, böbrek taşlarınız daha büyükse veya belirgin semptomlara neden oluyorsa, ek değerlendirme ve tedavi için sizi bir uzmana yönlendirebilir.
- Ürolog
Erkek üreme sistemi ve idrar yollarında uzmanlığı olan bir hekim ürolog olarak bilinir. Böbrek taşları da dahil olmak üzere çeşitli hastalıkları belirleme ve yönetme konusunda yetkindirler. Birinci basamak hekiminiz, sizi bir üroloğa sevk ederse, tanıyı doğrulamak ve en uygun tedavi yöntemini seçmek için bir fizik muayene yapacak ve ek testler isteyecektir.
Taşların eritilmesine yardımcı olacak ilaçlar veya böbrek taşlarının cerrahi olarak çıkarılması tedavi seçenekleri olarak kullanılabilir. Böbrek taşı çıkarma teknikleri şunları içerir:
- Şok dalga litotripsi: Bu işlem sırasında taşlar daha küçük parçalara ayrılarak idrarla atılabilir.
- Üreteroskopi: Taşları bulmak ve çıkarmak için bu prosedür idrar yoluna küçük bir kamera yerleştirmeyi içerir.
- Perkütan nefrolitotomi: Taşları tüp yoluyla çıkarmak için sırtta küçük bir kesi yapılmalıdır.
Taşların boyutuna ve konumuna ve genel sağlığınıza bağlı olarak, üroloğunuz en iyi hareket tarzınız hakkında sizinle konuşacaktır.
- Nefroloji Uzmanı
Böbrekler ve üriner sistemde uzmanlığı olan bir tıp uzmanına nefrolog denir. Böbrek taşları da dahil olmak üzere çeşitli böbrek rahatsızlıklarını belirlemek ve yönetmek için gerekli becerilere sahiptirler. Birinci basamak hekiminiz veya üroloğunuz, böbrek taşlarınız böbrek hastalığı gibi altta yatan bir böbrek rahatsızlığının sonucuysa ek testler ve tedavi için bir nefrolog görmenizi önerebilir.
Altta yatan herhangi bir böbrek sorununu yönetmek ve gelecekte başka böbrek taşı geliştirme riskini azaltmak için, bir nefrolog ayrıca böbrek taşlarının tedavisine ek olarak yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaçlar önerebilir.
Sonuç olarak, böbrek taşı belirtileri gösteriyorsanız, birinci basamak hekiminiz ilk başvuracağınız yer olmalıdır. Teşhisi doğrulamak ve en uygun hareket tarzını seçmek için teşhis testleri isteyeceklerdir. Böbrek taşlarınız daha büyükse veya belirgin semptomlara neden oluyorsa, ek değerlendirme ve tedavi için bir üroloğa veya nefroloğa yönlendirilebilirsiniz.
Böbrek taşı olabileceğinizi düşünüyorsanız, çok ağrılı ve rahatsız edici olabileceğinden hemen bir doktora görünmelisiniz. Böbrek enfeksiyonları ve böbrek hasarı gibi diğer ciddi sağlık sorunları, tedavi edilmezse böbrek taşlarından kaynaklanabilir.
Böbrek taşı belirtileri şunları içerebilir:
- Yan, sırt veya alt karın ağrısı
- İdrar yaparken ağrı veya rahatsızlık
- İdrarda kan
- Sık idrara çıkma dürtüsü
- Mide bulantısı ve kusma
Bu semptomlardan herhangi birini hissediyorsanız, mümkün olan en kısa sürede bir sağlık uzmanına danışın. Teşhisi doğrulamak ve taşların büyüklüğünü ve yerini tespit etmek için, birinci basamak hekiminiz fizik muayene yapacak ve CT taraması veya ultrason gibi teşhis testleri yazacaktır.
Tedavi seçenekleri, taşların boyutuna ve konumuna bağlı olarak taşları eritmeye yardımcı olacak ilaçları veya taşları çıkarmaya yönelik prosedürleri içerebilir. Şok dalgası litotripsi, üreteroskopi veya perkütan nefrolitotomi, böbrek taşlarını çıkarmak için kullanılabilecek prosedürlerdir. Taşların boyutu ve yeri ile genel sağlığınız, sizin için en iyi hareket tarzını seçerken tıbbi ekibiniz tarafından dikkate alınacaktır.
İzmir’de ürolojik cerrahi alanında hizmet veren Prof. Dr. Gökhan Koç 2000 yılında Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olmuştur. Mezuniyetinin ardından Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin üroloji kliniğinde 5 yıl araştırma görevlisi olarak çalışmış ve 2007 yılında uzman doktor olmuştur.